Naukowcy twierdzą, że kratery Syberii wybuchają z głębi wiecznej zmarzliny. Pierwszy z nich pojawił się w 2014 roku – idealnie okrągła dziura na Półwyspie Jamalskim w Syberii, mająca prawie 100 stóp (30 metrów) średnicy i opadająca na ponad 160 stóp (50 metrów) w dół. Jej ściany były tak gładkie i pionowe, że wyglądało, jakby ogromna wiertnica ją wykonała. Ale nie były zaangażowane żadne maszyny ludzkie. Przyczyna była tajemnicą. Od tego czasu zauważono kilka podobnych kraterów w zachodniej Syberii. Wczesne teorie wskazywały na zmiany klimatyczne, z topniejącą wieczną zmarzliną uwalniającą uwięziony metan w gwałtownych erupcjach. Ale to nie wyjaśniało wszystkiego – gdyby to była tylko topniejąca wieczna zmarzlina, dlaczego te kratery znajdowały się tylko w wąskim pasie Syberii, a nie w całej Arktyce? Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Oslo proponuje głębszego winowajcę. Twierdzą, że siła wybuchowa nie pochodzi tylko z płytkiej wiecznej zmarzliny, ale z naturalnych zbiorników gazu daleko poniżej powierzchni. Półwyspy Jamalski i Gydan znajdują się na jednym z największych pól gazowych na Ziemi. Ciepło i metan wznoszące się przez szczeliny w podłożu mogą gromadzić się pod cienkimi „pokrywami” wiecznej zmarzliny. Gdy te pokrywy osłabną – szczególnie pod rosnącymi jeziorami ogrzewanymi przez zmiany klimatyczne – ciśnienie rośnie, aż powierzchnia ustępuje w katastrofalnym wybuchu. Wynik: ogromny krater emisji gazu, wyrzucający odłamki setki stóp na zewnątrz w mgnieniu oka. Z biegiem czasu te kratery zalewają się wodą, wypełniając się i maskując jako zwykłe jeziora arktyczne. ["Formacja gigantycznych kraterów emisji gazu w Syberii (GECs)." Science of the Total Environment, 15 września 2025]