Geleneksel İşlemlerin Ötesi: Hesap Soyutlama’nın Getirdiği Fırsatlar

Yazan: @OKX Ventures araştırmacısı Kiwi Yao

Kriptonun yaygın olarak benimsenmesinin önündeki en büyük engel, süreçlerin fazla karmaşık olmasıdır. Örneğin bir kullanıcının özel anahtarları kaybolduğunda dijital varlıkları sonsuza kadar yok olur. Bu, birçok insanı kripto alanına girmeyi düşünmekten alıkoyabilir.

Ancak Hesap Soyutlama (AA) (ERC-4337) ile birlikte sunulan kolay cüzdan kurtarma, imzasız işlemler ve paylaşımlı cüzdanlar gibi özellikler, Web3’ü daha güvenli ve esnek hâle getiriyor. Bir başka zorluk da Web2 ile Web3 arasında köprü kurmaktır ve paymaster aracılığıyla somut bir çözüm sunan hesap soyutlama teknolojisi, Web2 kuruluşlarının Web3’e geçişine yardımcı olabilir.

AA teknolojisinden ilham alıp harekete geçen geliştiriciler, Web3’ü kullanıcılar için daha erişilebilir hâle getirmekle kalmayıp yenilikçi fırsatlar da sunuyorlar.

Paymaster Nedir?

Paymaster, bir merkeziyetsiz uygulamanın (DApp) oluşturduğu bir akıllı sözleşmedir. Belirli bir kullanıcı işlemi (user op) için gas ödemesi yapmak üzere bundler (paketleyici) aracılığıyla paymaster tetiklenir. Sözleşme açık kaynaklıdır ancak arka uç kapalıdır.

Paymaster, kuruluşların Web2 trafiği ile entegrasyonunu mümkün kılan standartlaştırılmış bir hizmettir. Web3 şirketlerine, Web2 trafiğinin işlevsel entegrasyonu konusunda yardımcı olabilir. Bu hizmet; trafik girişi, otomatik dönüştürme ve merkeziyetsiz finans (DeFi) oyun projelerinin entegrasyonu ve yönlendirilmesi gibi alanlarda kullanılır. Bu, makro düzeyde ödeme endüstrisindeki yenilikçi yaklaşımlara benzer.

Paymaster, yenilikçi ve istikrarlı bir çözüm sunar. Bu, Web2 kullanıcılarının Web3’e girmesini kolaylaştırır ve Web2 kuruluşlarının paymaster hizmetlerini kullanmalarını mümkün kılar.

Paymaster Entegrasyonunun Kullanım Alanları

Gelin şimdi de paymaster’ın günlük olarak Web3 deneyiminizde nasıl bir rol oynayabileceğine değinelim.

İtibari Para Yatırma

Kullanıcılar, nakit yatırma ve çekme gibi zincir dışı işlemleriyle ilişkili gas ücretlerini ödemek üzere paymaster hizmetine katılmak için kredi kartlarını kullanabilirler.

• İtibari para kanalları sunmak için Biconomy, 0xPass ve Transak iş birliği yapar.

• Argent Vault, yerleşik DeFi protokol toplayıcıları ile itibari para kanalları sunmak için Moonpay, Transak ve Wyre ile iş birliği yapar.

• Etherspot, UniPass ve Braavos itibari para kanallarını destekler.

Swaplar ve Köprüleme

Paymaster, gas dalgalanmalarını azaltmak için gas ücretlerini, mutabık olunan oranlarla belirlenen zamanda ödemek için swap işlevini entegre edebilir.

• MetaMask üçüncü taraf sağlayıcılarla ortaklıklar yoluyla zincirler arası köprüleri entegre etmiştir, üçüncü taraf sağlayıcılar da gas soyutlama için paymaster sözleşmesi ile entegre olabilir.

• Biconomy zincirler arası köprüler ve zincirler arası iletişim hizmetleri sunar.

• Etherspot, UniPass ve Braavos swapları ve zincirler arası köprüleri destekler.

Oturumlar

Paymaster, kullanıcıların bir uygulama için işlemleri; belirli bir süre, maksimum gas limiti, belirli bir token için maksimum işlem boyutu veya belirli sözleşme işlevleri gibi bir dizi parametreye dayalı olarak önceden onayladığı sınırlı süreli oturum anahtarlarını entegre edebilir.

Oturumların avantajları şunlardır:

• Tam zincir oyunlarda her eylem için onay imzalama gerekliliğinin olmadığı kusursuz bir deneyim sunar.

• Onaydan önce birden fazla DeFi pozisyonu ayarlayabilme.

• Her giriş için onay almaksızın zincir üstü birden çok form doldurabilme.

• Her değişiklik için onay almaksızın cüzdanlardaki/envanterdeki varlıkları yeniden düzenleyebilme.

Birden Çok Form ve Geliştirici Ödemesi

Birden çok formun entegrasyonu sayesinde gas, kullanıcılar için âdeta “görünmez” olabilir. Uygulama geliştiricileri, müşteri kazanma gibi yöntemlerle kullanıcılarının ücretlerini kolaylıkla karşılayabilir. UniPass gas ödemesi için kendi aktarıcı node’unu kullanır ve gelecekte zincirler arası köprüler kullanarak gas ödemeleri desteğinin yanı sıra “ücretsiz gas işlemleri için reklam izle” modunu da eklemeyi planlamaktadır.

• Sponsorluk/Reklam Ücretleri: Bu, reklam verenlerle entegrasyon yoluyla kullanıcıların, bir videoyu beğenmek veya bir tweet’i retweet’lemek gibi görevleri yerine getirerek gas ücretlerinden kaçınmalarını mümkün kılabilir.

• Merkezî Kuruluşlar: Paymaster’lar, örneğin OKX borsası iş birliğiyle OKX Web3 hesapları ile borsa hesaplarını bağlayarak, zincir üstü adreslerde gas ödemelerinde kullanılmak üzere borsa hesabı bakiyelerinden varlıkları kesebilirler.

• Çoklu Kripto/Ödeme Yöntemleri: Paymaster, zincir dışı işlemlerle ilişkili gas soyutlamaları sağlar. Kullanıcılar, zincir dışı ödeme yöntemleri olarak ERC-20 tokenlerini, kredi kartlarını veya diğer katılım hizmetlerini kullanarak gas ücretlerini ödeyebilirler.

• Otomatik Ödeme: Visa, kişisel saklama cüzdanları için otomatik ödeme işlevini etkinleştirmek üzere StarkNet’te devredilebilir hesap çözümü uyguluyor.

• Özelleştirilmiş Ödeme Mantığı: StackUp kullanıcıları ayrıca gas ödemesi mantığını da özelleştirebilirler. StackUp, kullanıcılardan kullandıkça öde modeliyle ücret alacak.

Giriş Noktası Entegrasyonu

Paymaster’ların kullanıcı işlemi gas ödemesi için giriş noktası sözleşmesine Ethereum yatırması ve botlar tarafından kötü niyetli toplu paymaster oluşturulmasını önlemek için de giriş noktası sözleşmesine ek Ethereum stake etmesi gerekir. Bu, stake etme eylemi sonucunda DeFi protokolleriyle krediler ve likidite havuzları gibi bir dizi entegrasyon fırsatı sunar.

Bundler Nedir?

Ethereum söz konusu olduğunda, geleneksel olarak, Harici Sahipli Hesaplar (EOA’lar) işlemleri başlatır, ETH gas ücretleri için ödeme yapar ve akıllı sözleşmelerle etkileşime girer.

Ancak AA ile birlikte, EOA’lar ve sözleşme hesapları arasındaki ayrım bulanıklaşabilir. Bu, sözleşmelerin kendi yürütme masraflarını ödeyebileceği ve işlem doğrulamasında esneklik olduğu anlamına gelir. Bundler (paketleyici), ayrı bir kullanıcı talimatları havuzunu izleyen ve birçok kullanıcıdan gelen talimatları, bir blok zinciri üzerinde gerçekleştirilecek tek bir eylem olarak birleştiren bir araçtır.

Akıllı sözleşmeler, belirli blok zincirleri üzerinde kendi başlarına işlem başlatamaz. Bunun yerine, onlar için yapılmasını istedikleri eylemi detaylandıran bir kullanıcı işlemi oluştururlar. Bir bundler, kullanıcılar için bu işlemleri başlatmak üzere onların kişisel hesaplarını kullanabilir.

Bundler’lar işlemleri başlattıkları için başlangıçta bir ücret öderler. Ancak asıl kullanıcı veya bir başka taraf, özellikle de işlem maliyetini başka biri karşılıyorsa, daha sonra bunlar için geri ödeme yapar.

Bundler’larla Fırsatları Keşfedin

Bundler işlemlerine ilişkin heyecan verici fırsat ve olanaklardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz.

Gas Fiyatı Farkı Kazanma

Bundler, gönderilen işlemler arasındaki farkın yanı sıra çok sayıda işlem gas ücreti alır. RPC ve aktarıcı protokolleri bundler ağlarını hızlı bir şekilde oluşturabilirken, sözleşme tarama araçları ve güvenlik denetimi protokolleri, bundler’ın gönderdiği bellek havuzunun (mempool) güvenliğini koruyabilir. Ancak bundler’ın işlemleri hatalı seçmesi ve başarılı bir şekilde paketleyememesi durumunda bu, bundler için kayıplara yol açabilir.

Bundler’ın MEV Dağıtımına Katılımı

Bundler’ın bellek havuzu, maksimal çıkarılabilir değer (MEV) piyasa katılımcılarına benzer yapılara izin verir, uzun vadede ise mevcut MEV piyasa oyuncularıyla birlikte daha uzun bir MEV payı teşvik zinciri oluşturabilir. Bundler, MEV ve PEV’den elde edilen geliri Arayıcı (Searcher), Bundler, Sıralayıcı (Sequencer) ve hatta Kanıtlayıcı (Prover) ile paylaşır.

Bundler Güvenliği

Bundler’ların katılabileceği bellek havuzu sayısında kısıtlama yoktur ancak ERC yalnızca standartlaştırılmış olanların güvenliğini garanti eder. Diğerlerinin güvenliği katılımcılara bağlıdır. Bir bundler’ın kötü niyetli bir havuza katılması, tüm kullanıcı işlemi paketinin güvenliğini etkileyecektir.

Bundler projelerinin saldırı önleme ve güvenlik tarama mekanizmalarını da içermesinin faydalı olacağına inananların sayısı oldukça fazladır. CertiK ve SlowMist gibi projeler güvenlik denetimi hizmetleri sunabilir ve Cyberscan gibi sözleşme adresi tarama araçları için fırsatlar sağlayabilir.

Blok Zinciri RPC Hizmeti

RPC, DApp’leri blok zincirine bağlayan merkeziyetsiz bir altyapıdır ve bu bundler’ların merkezsiyetsizleştirilmesine yardımcı olabilir. Örnekler arasında açık zincirler tarafından sağlanan RPC hizmetleri, Alchemy ve Infura gibi merkezî hizmet sağlayıcılar ve Pocket Network gibi merkeziyetsiz hizmet sağlayıcılar yer alır.

Bundler’larla İlişkili Zorluklar

Katılmadan önce bundler’larla ilişkili kısıtlamaları anlamanız önemlidir.

Erken Aşamalar

Özel ve rekabetçi olmayan açık kaynak bundler protokolü, herhangi bir RPC uç noktası bir bundler çalıştırmak için açık kaynak kodunu çoğaltabilir. Halka açık bir araç olan Bundler ilgili ekonomik teşvikleri alamamaktadır, bu da Flashbot’ların mevcut durumuna çok benzemektedir. Henüz erken aşamalarında olan bundler protokolü sürekli optimizasyona ihtiyaç duymaktadır, zira daha fazla merkeziyetsizlik adına, kullanıcı işlemi doğrulanması ve gerçekleştirilmesi için mümkün olduğunca çok sayıda bundler’ın katılımı gerekmektedir.

Bundler’ın Merkezileştirilmesi

Bundler programlarını çalıştırmak için uygulama arayüzü hizmetleri sunan yalnızca birkaç proje vardır ki bu da merkezileşmeye yol açar. Bundler’lar ilk hamle avantajı dolayısıyla bir tekel oluşturmaya yönelebilir. Bu durum merkezileşme tehditlerini daha da artıracaktır.

Saklama ile İlişkili Değişiklikler

Sözleşmenin saklanmasıyla ilişkili değişiklikler, bundler’ın, hak ettiği ödemeyi almasını engelleyebilir. Bu sorunun makul bir çözümü yoktur ve bunun çözülmesi için bazı değişikliklerin yapılması gerekebilir.

NFT Piyasasındaki Gelişmeler

ERC-6551’in kullanıma sunulması, NFT piyasası için yeni olanakların da kapılarını açmıştır. Bu protokol, NFT’leri; tam zincir oyunlar, Merkeziyetsiz Kimlik (DID) ve ara yazılımlar da dâhil olmak üzere çeşitli uygulamalarla köprüler.

ERC-6551’in temel mantığı, ERC-4337’nin tasarımını yansıtır. Bu çerçevede, bir NFT, diğer NFT’leri yönetebilen bir cüzdan entegrasyon aracı olarak kullanılabilir. Bu, oyun tutkunları için son derece önemlidir.

Tam zincir oyunlar artık ERC-6551’in birleştirilebilirlik özelliğine dayanmaktadır. Bu sayede, ekipman hesaplarının çeşitli platformlarda alınıp satılabileceği bir çoklu zincir oyun deneyimi sunabiliyorlar. Bu protokol, beraberinde cüzdan kurtarma seçenekleri, gassız işlemler için destek ve hesap alım satımı olasılığı da dâhil olmak üzere birçok kullanıcı dostu özelliği de getirmektedir.

Analitik olarak piyasa takibi, gösterge izleme, zamanlanmış mint etme ve minimum fiyat analizlerini mümkün kılan araçlarla daha da iyileştirilmiştir. Bu özellikler sayesinde kullanıcılar, işlemlerin otomatik olarak gerçekleştireceği koşulları belirleyebilirler.

Tam zincir oyunlar ile NFT’lerin birleştirilmesiyle yeni bir oyun deneyimi ortaya çıkmıştır. Oyuncular, tek bir oyunun veya blok zincirinin kısıtlamalarından etkilenmeden kendilerini çok zincirli açık dünyalara kaptırabilirler. Oyun hesapları devredilebilir, bu esneklik ise bir oyun NFT’leri hesaplarının alınıp satılabildiği özel bir piyasanın doğmasını teşvik edebilir.

ERC-6551’in entegrasyonunun, oyun sektörünün de ötesinde, DID ve ara yazılımlar açısından da potansiyeli bulunmaktadır. Örneğin ERC-721 tokenleri artık hem kullanıcı hesabı işlevi görebilmekte hem de transfer edilebilirlik avantajına sahiptir. Bu NFT’ler, kullanıcı veya geliştirici ihtiyaçlarına göre özelleştirme yapılmasına olanak tanıyan ara yazılım mimarisiyle de birleştirilebilir.

Bunun en iyi örneği, CyberConnect ağında benzersiz bir hesap tanıtıcısını simgeleyen bir ERC-721 tokeni olan Cyberconnect’in CyberID’sidir. Sürekli mülkiyet sunmasına karşın işleyişi talebe dayalı ücret modeline dayanır.

Bir kullanıcı yenilemeyi ihmal ederse, CyberID açık artırmaya çıkarılır. Dahası CyberGraph gibi platformlar, ara katman mimarisi aracılığıyla mantığı uyarlama özgürlüğü vererek geliştiricilere fırsatlar sunmaktadır.

Sonuç

AA hem geliştiricileri hem de kullanıcıları etkilemeye devam ediyor. Cüzdan kapasitesinin artırılması, daha fazla esneklik ve ölçeklenebilirliğin önünü açmaktadır.

Bu, akıllı sözleşmelerin etkileşimleri üzerinde daha fazla özerkliğe sahip olmalarını sağlarken platformdaki uygulama çeşitliliğini teşvik eder. Süreç, işlem doğrulamasını kolaylaştırarak ve özelleştirerek kullanıcı deneyimini iyileştirebilir, güvenlik önlemlerini geliştirebilir ve işlemlerle ilgili aksaklıkları azaltabilir.

ECR 4337 token standardı, 2023’te büyük bir heyecan yaratarak kapsayıcı bir yenilikler dünyasının kapılarını açtı ve Web3’ü, kripto meraklıları için daha uyarlanabilir hâle getirdi.